"Rozładowanie" w kwietniu i maju 1940 roku

Poczynając od pierwszych dni kwietnia 1940 r., NKWD realizowało akcję "rozładowania" trzech obozów specjalnych, wywożąc z nich, a następnie rozstrzeliwując jeńców. Jeńców Kozielska rozstrzelano w Lesie Katyńskim: w daczy NKWD lub nad dołami śmierci, w których ukryto ciała; jeńców Starobielska rozstrzelano w Charkowie i tam pogrzebano; jeńców Ostaszkowa rozstrzelano w Twerze, ciała ukryto w Miednoje. Równolegle dokonano mordu na więźniach przetrzymywanych na zagarniętych przez Związek Sowiecki ziemiach II Rzeczypospolitej. Wedle pochodzącej z 1959 r. notatki szefa KGB ZSRS Andrieja Szelepina dla sekretarza generalnego KPZR Nikity Chruszczowa na podstawie decyzji z 5 marca 1940 r. wykonywanej przez "specjalną trójkę NKWD ZSRR rozstrzelano 21857 osób", a opierając się na dokumentacji NKWD z lat 40. XX w., możemy potwierdzić wymordowanie ponad 14tys. 700 jeńców i około 7 tys. więźniów.



Ludobójczy kontekst

Kontekst zbrodni katyńskiej stanowiło wymierzone we wszystkie warstwy społeczne niszczenie w latach 1939-1941 polskości na obszarze okupacji sowieckiej, obejmujące m.in. deportację kilkuset tysięcy Polaków w głąb ZSRS w celu etnicznego "wyczyszczenia" ziem polskich. Bezpośrednio połączona z mordem katyńskim była deportacja katyńska z 13 kwietnia 1940 r., w wyniku której kilkadziesiąt tysięcy przedstawicieli polskich elit społecznych, głównie spośród rodzin mordowanych w tym samym czasie jeńców wojennych, na podstawie decyzji administracyjnej wysiedlono z domów i zesłano do Kazachstanu.
Zagłada w 1940 r. oficerów Wojska Polskiego: zawodowych i powołanych z rezerwy, a także policjantów, urzędników, sędziów, prokuratorów, działaczy państwowych, ziemian oraz przedstawicieli innych kluczowych dla istnienia Narodu grup społecznych i zawodowych, była w intencji sprawców elementem działań prowadzących do likwidacji Narodu Polskiego. Narodu rozumianego jako wspólnota polityczna świadoma swojej historii i wyjątkowości. Zniszczenie Narodu gwarantowało trwały upadek świeżo wymazanego przez Sowietów z mapy Europy wespół z hitlerowskim Niemcami państwa polskiego, które nie miało już nigdy odzyskać suwerennego bytu politycznego. Korzenie mentalne zbrodni katyńskiej tkwiły głęboko w ideologii Socjaldemokracji Lenina, przekształconej w RKP(b) - WKP(b), która akceptowała - jako metodę osiągania celów politycznych - ludobójstwo.